Właściwym środowiskiem wypełniania praktyk religijnych oraz przyjmowania sakramentów świętych jest własna wspólnota parafialna, która jest określoną wspólnotą wiernych, utworzoną na sposób stały w Kościele partykularnym, nad którą pasterską pieczę, pod władzą biskupa diecezjalnego, powierza się proboszczowi jako jej własnemu pasterzowi (por. Kan. 515).
Kanon 530
Do funkcji specjalnie powierzonych proboszczowi należą następujące:
- udzielanie chrztu;
- udzielanie sakramentu bierzmowania osobom znajdującym się w niebezpieczeństwie śmierci, według przepisu Kan. 883, n.3;
- udzielanie Wiatyku i namaszczenia chorych, z zachowaniem wszakże przepisu Kan. 1003, §§ 2 i 3, a także udzielanie apostolskiego błogosławieństwa;
- asystowanie przy zawieraniu małżeństw i błogosławieniu małżeństw;
- odprawianie pogrzebów;
- święcenie źródła chrzcielnego w okresie wielkanocnym, prowadzenie procesji poza kościołem oraz dokonywanie uroczystych poświęceń poza kościołem;
- bardziej uroczyste sprawowanie Eucharystii w niedziele i święta.
Kanon 843
- Święci szafarze nie mogą odmówić sakramentów tym, którzy właściwie o nie proszą, są odpowiednio przygotowani i prawo nie wzbrania im ich przyjmowania.
- Duszpasterze oraz inni wierni, w ramach własnej funkcji kościelnej, mają obowiązek troszczyć się, aby ci, którzy proszą o sakramenty, byli do ich przyjęcia przygotowani przez odpowiednią ewangelizację i katechezę, z uwzględnieniem norm wydanych przez kompetentną władzę.
CHRZEST ŚWIĘTY
Sakrament Chrztu św. w parafii pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Toruniu (Stawki) udzielany jest w każdą pierwszą i trzecią niedzielę miesiąca podczas Mszy św. o godz. 12.00. Gdy przemawiają za tym ważne okoliczności sakramentu udzielamy również w inne niedziele.
Informacja dla pragnących ochrzcić dziecko
Rodzice, którzy pragną ochrzcić swoje dziecko powinni:
- Najpóźniej w tygodniu poprzedzającym chrzest zgłosić się do biura parafialnego z odpisem aktu urodzenia dziecka. Na tej podstawie zostanie spisany akt chrztu dziecka.
- W poprzedzającą uroczystość Chrztu św. sobotę, o godz. 18.45, odbywa się formacyjna i liturgiczna katecheza chrzcielna dla rodziców i chrzestnych.
- Rodzice chrzestni muszą przedstawić świadectwa kwalifikacyjne wystawione przez macierzyste parafie. Świadectwa te należy dostarczyć w dniu spisywania aktu chrztu, a najpóźniej w dniu katechezy chrzcielnej dla rodziców i chrzestnych.
- W dniu chrztu należy przybyć do kościoła ok. 10 minut przed uroczystością.
- Należy przynieść świecę chrzcielną oraz białą szatę.
- Przed chrztem zarówno rodzice (o ile stan prawny im na to pozwala), jak i rodzice chrzestni powinni przystąpić do sakramentu pokuty i pojednania.
- W czasie Mszy św. należy przystąpić do Komunii św. Dobrze jest ofiarować tę Komunię w intencji dziecka.
- Dobrym zwyczajem jest zamówienie Mszy św. w intencji dziecka w rocznicę Chrztu św.
- Po zakończonej Mszy św. rodzice oraz rodzice chrzestni podpisują akt chrztu świętego w księdze metrykalnej.
Informacja dla rodziców chrzestnych
Warunki, jakim powinni odpowiadać rodzice chrzestni wg Kodeksu Prawa Kanonicznego:
Kanon 872
Przyjmujący chrzest powinien mieć, jeśli to możliwe, chrzestnego. Ma on dorosłemu towarzyszyć w chrześcijańskim wtajemniczeniu, a dziecko wraz z rodzicami przedstawić do chrztu oraz pomagać, żeby ochrzczony prowadził życie chrześcijańskie odpowiadające przyjętemu sakramentowi i wypełniał wiernie złączone z nim obowiązki.
Kanon 873
Należy wybrać jednego tylko chrzestnego lub chrzestną, albo dwoje chrzestnych.
Kanon 874
§ 1. Do przyjęcia zadania chrzestnego może być dopuszczony ten, kto:
- Jest wyznaczony przez przyjmującego chrzest albo przez jego rodziców, albo przez tego, kto ich zastępuje, a gdy tych nie ma, przez proboszcza lub szafarza chrztu, i posiada wymagane do tego kwalifikacje oraz intencje pełnienia tego zadania;
- Ukończył 16 lat, chyba, ze biskup diecezjalny określił inny wiek, albo proboszcz lub szafarz jest zdania, ze słuszna przyczyna zaleca dopuszczenie wyjątku;
- Jest katolikiem, bierzmowanym i przyjął już sakrament Najświętszej Eucharystii oraz prowadzi życie zgodne z wiara i odpowiadające funkcji, jaka ma pełnić;
- Jest wolny od jakiejkolwiek kary kanonicznej, zgodnie z prawem wymierzonej lub deklarowanej;
- Nie jest ojcem lub matka przyjmującego chrzest.
§ 2. Ochrzczony, należący do niekatolickiej wspólnoty kościelnej, może być dopuszczony tylko razem z chrzestnym katolikiem i to jedynie jako świadek chrztu.
BIERZMOWANIE
Sakramentu Bierzmowania udziela Ksiądz Biskup każdego roku w pierwszej połowie miesiąca czerwca.
Warunki przyjęcia Sakramentu Bierzmowania
Aby przyjąć sakrament Bierzmowania należy:
- Zapisać się przez formularz elekroniczny (link poniżej)
- Uczestniczyć w rocznym, bezpośrednim przygotowaniu do tego sakramentu przez udział spotkaniach formacyjnych oraz życiu liturgicznym wspólnoty parafialnej. (Spotkania w każdą środę o 18.00 – Msza św. i zajęcia w grupach).
- Dostarczyć wypełniony formularz zgłoszeniowy (wzór poniżej);
- Przedstawić wyciąg z aktu chrztu świętego (AD SACRA);
- Przedstawić zaświadczenie o uczęszczaniu na katechezę;
- Wybrać świadka bierzmowania.
- Osoby spoza parafii muszą przedstawić zgodę własnej parafii na przyjęcie sakramentu bierzmowania w parafii pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Toruniu oraz przedłożyć zaświadczenie o uczęszczaniu na katechezę.
W przygotowaniu do sakramentu bierzmowania uczestniczą również rodzice i opiekunowie kandydatów. Winni oni dawać przykład zaangażowanego życia religijnego, a także uczestniczyć w spotkaniach formacyjnych dla rodziców.
EUCHARYSTIA
Dzieci z klas trzecich szkoły podstawowej przeżywają Uroczystość Pierwszej Komunii Świętej w drugą sobotę i niedzielę maja podczas Mszy św. o godz. 12.00. Przypominamy, że zgodnie z zarządzeniem Biskupa Diecezjalnego miejscem przygotowania i przyjęcia I Komunii św. jest parafia zamieszkania, a nie parafia szkoły (Por. KURENDA Nr 17/2022 – KURII DIECEZJALNEJ TORUŃSKIEJ, Poz. 115).
Zapisy dzieci na I Komunię Świętą w 2026 roku rozpoczną się w lutym 2025. Prosimy, aby rodzice zgłaszali swoje dzieci w biurze parafialnym na konkretny dzień (sobota albo niedziela). I Komunia Święta jest uroczystością parafialną, a nie klasową czy szkolną. Jeżeli rodzice, którzy nie mieszkają na terenie naszej parafii, decydują się zapisać dziecko u nas, prosimy o podanie motywacji. O przyjęciu dziecka indywidualną decyzję będzie podejmował ks. Proboszcz.
Dokumenty dostarczane przez rodziców i dzieci
Rodzice dzieci pierwszokomunijnych powinni:
- zapiać dziecko do I Komunii św. poprzez formularz internetowy (link poniżej).
- dostarczyć zgłoszenie w formie papierowej do końca listopada (link poniżej)
- dostarczyć świadectwo chrztu świętego (AD SACRA),
ponadto dzieci spoza parafii muszą dostarczyć również:
- zaświadczenie o uczęszczaniu na katechezę (gdy dziecko uczęszcza do innej szkoły niż SP14 w Toruniu),
- zaświadczenie o przygotowaniu i dopuszczeniu do I Komunii świętej wydane przez kapłana – katechetę (gdy dziecko uczęszcza do innej szkoły niż SP14 w Toruniu),
- zgodę własnej parafii.
Przygotowanie do sakramentu Eucharystii
W parafii pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Toruniu dzieci przystępują do I Komunii św. w strojach liturgicznych.
W przygotowaniu do godnego przeżycia uroczystości I Komunii św. uczestniczą również rodzice i opiekunowie kandydatów. Winni oni wspomagać intelektualne przygotowanie dzieci, dawać im przykład zaangażowanego życia religijnego, a także uczestniczyć w spotkaniach formacyjnych dla rodziców, które odbywają się w III wtorek miesiąca o godz. 16.30 oraz – w razie potrzeby – na ogłoszenie Księdza Katechety.
W bezpośrednie przygotowanie kościoła do uroczystości (sprawy porządkowe oraz przyozdobienie świątyni) włączają się również rodzice dzieci.
SPOWIEDŹ ŚWIĘTA
Sakrament pokuty i pojednania sprawowany jest:
- 20 minut przed każdą Mszą św.
- w każdy I piątek miesiąca w godz. 16.00 – 18.00
Warunki sakramentu
Przystępując do sakramentu pokuty należy przygotować się przez modlitwę oraz wypełnienie warunków tego sakramentu:
- Rachunek sumienia
- Żal za grzechy
- Mocne postanowienie poprawy
- Szczera spowiedź
- Zadośćuczynienie Panu Bogu i ludziom
Zachęcamy, aby z Sakramentu Pokuty i Pojednania nie korzystać w czasie sprawowania Eucharystii!
NAMASZCZENIE CHORYCH
Z posługą sakramentalną Kapłani odwiedzają chorych:
- w pierwszą sobotę miesiąca;
- w nagłych wypadkach – w każdym innym czasie na wezwanie – TEL. (56) 652 03 47.
Sakramentu Namaszczenia Chorych – chorym oraz starszym wiekiem członkom rodziny parafialnej – udzielamy również w sposób uroczysty podczas Eucharystii sprawowanej w Światowym Dniu Chorego (11 lutego – liturgiczne wspomnienie NMP z Lourdes).
KAPŁAŃSTWO
Sakrament kapłaństwa (święcenie kapłańskie) jest to sakrament Nowego Prawa, ustanowiony przez Chrystusa Pana. W sakramencie tym udzielona zostaje duchowa władza i dana łaska do sprawowania w należyty sposób Eucharystii oraz innych posług kościelnych.
Urząd kościelny, przez Boga ustanowiony, sprawowany jest w różnych stopniach święceń przez tych, którzy od starożytności już noszą nazwę biskupów, prezbiterów i diakonów.
Do ważnego przyjęcia tego sakramentu są wymagane trzy warunki.
Przystępujący do tego sakramentu powinien być ochrzczony i wreszcie, gdy chodzi o człowieka dorosłego, przystępujący do święceń powinien posiadać wyraźną intencję przyjęcia sakramentu kapłaństwa.
Szafarzem sakramentu święceń jest biskup. Tylko on może wyświęcać prezbiterów lub diakonów.
Wszyscy wyświęceni kapłani mają obowiązek zachowywać celibat z wyjątkiem diakonów, którzy byli żonaci w momencie przyjmowania święceń. Zgodnie z tradycją dyscypliny w Kościele, żonaty diakon, który stracił żonę, nie może powtórnie wstąpić w związki małżeńskie.
Parafia wydała następujących kapłanów:
- ks. abpa Jana Pawłowskiego,
- ks. Jana Pomina (Archidiecezja Gnieźnieńska),
- o. Tomasza Jankowiaka ze Zgromadzenia Braci Pocieszycieli z Getsemani,
- o. Norberta Suhaka – franciszkanina,
- ks. Krzysztofa Olasia (Diecezja Toruńska).
MAŁŻEŃSTWO
Procedura przygotowania do zawarcia sakramentu małżeństwa
- Narzeczeni mając zamiar zawrzeć sakramentalny związek małżeński winni zgłosić się w biurze parafialnym na trzy miesiące przed planowanym ślubem.
- Zgłaszając się winni posiadać następujące dokumenty:
- świadectwo Chrztu Świętego z datą wystawienia nie przekraczającą trzech miesięcy;
- dowód osobisty;
- świadectwo ukończenia katechizacji przedmałżeńskiej;
- dane osobowe świadków ślubu;
- w przypadku tzw. ślubu konkordatowego – zaświadczenie z USC o braku przeszkód do zawarcia małżeństwa.
- jeśli wcześniej zawierają w odrębnej ceremonii związek w USC – odpis aktu małżeństwa cywilnego.
- Na świadectwie chrztu powinna być adnotacja o przyjęciu sakramentu bierzmowania (jeśli jej brak, należy uzyskać taką w parafii, w której przyjęto sakrament bierzmowania)
- Przed zawarciem związku małżeńskiego należy ukończyć katechezę przedmałżeńską.
- Na podstawie powyższych dokumentów zostanie spisany protokół przedślubny oraz zostaną wygłoszone zapowiedzi. Strona, która jest spoza naszej parafii otrzyma dokument z prośbą o wygłoszenie zapowiedzi w swojej parafii.
- Po spisaniu protokołu przedślubnego należy przystąpić do sakramentu pojednania i uczestniczyć w naukach przedślubnych.
- Po wygłoszeniu zapowiedzi w parafii narzeczonego (-nej) należy dostarczyć zaświadczenie o tym fakcie do naszego biura.
- Na krótko przed ślubem należy przystąpić do drugiej spowiedzi przedślubnej.
- W dniu ślubu narzeczeni oraz świadkowie zgłaszają się w biurze parafialnym najpóźniej 10 minut przed uzgodnioną godziną ślubu, dostarczając obrączki oraz kartki potwierdzające przystąpienie do sakramentu pokuty.
Podstawy prawne
Postępowanie w sprawach małżeńskich w związku z art. 10 Konkordatu pomiędzy Stolicą Apostolską a Rzeczypospolitą Polską z dnia 28 lipca 1993 r. oraz Ustawą z dnia 24 lipca 1998 r. (o zmianie ustaw) – Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks postępowania cywilnego, Prawo o aktach stanu cywilnego, Ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych Ustaw. (Dz. U. Nr 117, poz. 757) – obowiązuje od dnia 15 listopada 1998 r.
- Wyżej powołane akty prawne dają nupturientom prawo (nie jest to obowiązek) do zawarcia małżeństwa według ceremonii religijnej z równoczesnym (tzn. w czasie tej samej ceremonii) zawarciem małżeństwa wywołującym skutki według polskiego prawa świeckiego.
- W związku z tym mogą zaistnieć trzy sytuacje:
- małżonkowie zawarli już ze sobą wcześniej kontrakt cywilny lub zawierają go np. tego samego dnia, ale wcześniej (czyli według dotychczasowej praktyki); obecnie chcą zawrzeć małżeństwo sakramentalne: w takiej sytuacji postępujemy wyłącznie według przepisów prawa kanonicznego, żądając od nupturientów okazania skróconego odpisu aktu małżeństwa z USC;
- małżonkowie chcą zawrzeć małżeństwo wyłącznie ze skutkami religijnymi (bez skutków cywilnych): w takiej sytuacji duszpasterz (proboszcz, wikariusz parafialny albo kapłan lub diakon delegowany przez jednego z nich) nie może asystować przy zawieraniu takiego małżeństwa bez uzyskania uprzednio zgody ordynariusza miejsca (kan. 1071, § 1, n. 2 KPK; kan. 789 n. 2 KKKW; uchwała KEP z dnia 4 czerwca 1998 r.);
- nupturienci chcą w czasie jednej ceremonii zawrzeć małżeństwo religijne oraz uzyskać wszystkie skutki cywilne związane z zawarciem małżeństwa według prawa polskiego: w takiej sytuacji należy zastosować procedurę według punktu 3.
- Procedura zawarcia małżeństwa religijnego ze skutkami cywilnymi:
- nupturienci zgłaszają zawarcie małżeństwa w kancelarii parafii zamieszkania stałego lub tymczasowego albo faktycznego miesięcznego pobytu jednego z nupturientów (narzeczonego lub narzeczonej) na przynajmniej 3 miesiące przed planowanym terminem ślubu; w czasie rozmowy z duszpasterzem, oprócz czynności wymaganych przez prawo kanoniczne, duszpasterz ma obowiązek poinformować narzeczonych o konkordatowym prawie małżeńskim i pouczyć, aby zgłosili się również do USC właściwego ze względu na zamieszkanie (w zasadzie jest to miejsce stałego zameldowania) jednej ze stron (w przypadku dwojga cudzoziemców właściwym jest Urząd Stanu Cywilnego Warszawa – Śródmieście) w celu dokonania formalności wynikających z prawa świeckiego (złożenie zapewnień o nieistnieniu okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa według prawa świeckiego [przeszkód], złożenie oświadczeń o nazwiskach stron i dzieci po zawarciu małżeństwa). Duszpasterz informuje również nupturientów, że USC wyda im wówczas zaświadczenie (w 3 egz.) o tym, że mają oni prawo zawrzeć małżeństwo według prawa polskiego (zaświadczenie jest ważne 3 miesiące od daty wydania), które należy dostarczyć do kancelarii parafii, w której będzie zawierane małżeństwo (wszystkie 3 egz.). Duszpasterz nie może przyjąć oświadczenia o zawarciu małżeństwa ze skutkami cywilnymi bez uprzedniego przedstawienia mu zaświadczenia z USC (art. 8 § 1 kro);
- niezwłocznie po złożeniu oświadczeń (po ceremonii zaślubin) duszpasterz asystujący przy zawieraniu małżeństwa sporządza zaświadczenie potwierdzające ten fakt; zaświadczenie podpisują: asystujący duszpasterz (biskup, prezbiter lub diakon), małżonkowie oraz dwaj pełnoletni świadkowie (art. 8 § 2 kro) oraz winno być ono zawsze podpisane przez proboszcza, administratora lub wikariusza parafii, w której zawarte zostało małżeństwo (niezależnie od faktycznego miejsca ceremonii – np. kościół rektoralny, zakonny, kaplica) oraz opatrzone okrągłą pieczęcią parafialną. Zaświadczenie to jest na tym samym formularzu (3 egz.), który dostarczyli nupturienci z USC. Zgodnie z zasadami pracy kancelaryjnej druk winien być wypełniony atramentem lub pismem maszynowym, podpisy winny być czytelne imieniem i nazwiskiem dotychczas używanym. Duszpasterz sporządza również dokumentację wymaganą przez prawo kanoniczne (akt małżeństwa, zawiadomienia do parafii chrztu);
- jeden egzemplarz zaświadczenia duszpasterz zachowuje w aktach parafialnych, drugi egzemplarz przekazuje narzeczonym, trzeci ma obowiązek w terminie pięciu dni dostarczyć do USC właściwego ze względu na miejsce zawarcia małżeństwa (do tego Urzędu Gminy, na terenie której miała miejsce ceremonia zaślubin); dokument ten można dostarczyć do USC osobiście, przez posłańca lub listem poleconym (art. 8 § 3 kro), zawsze za pisemnym potwierdzeniem odbioru (w przypadku przesyłki poleconej decyduje data nadania i obowiązkowo należy w aktach parafialnych zachować dowód nadania przesyłki – może on być szczególnie ważny w przypadku jej zaginięcia – art. 61a § 4 ust. o asc); niezachowanie terminu 5-dniowego skutkuje tym, że nie może zostać sporządzony akt małżeństwa w księgach USC i sprawa będzie w takim przypadku musiała trafić do sądu świeckiego.
- W związku z wejściem w życie omawianej ustawy następuje również zmiana wieku mężczyzny mogącego zawrzeć małżeństwo. Od 15 listopada 1998 roku małżeństwo według polskiego prawa świeckiego (art. 10 § 1 kro) oraz partykularnego prawa kanonicznego (n. 50 Instrukcji Episkopatu Polski o przygotowaniu do małżeństwa w Kościele Katolickim) będzie mógł zawrzeć mężczyzna, który ukończył 18 lat (dotąd 21), jednak bez możliwości uzyskania zezwolenia sądu rodzinnego na wcześniejsze zawarcie małżeństwa – czyli mężczyzna, który nie ukończył 18 roku życia nie będzie mógł zawrzeć małżeństwa, wywołującego skutki cywilne. W przypadku kobiet wiek pozostaje bez zmian (18 lat, z możliwością uzyskania zezwolenia sądu rodzinnego przez kobietę, która ukończyła 16 rok życia). W sytuacji więc, gdy któreś z nupturientów nie ukończyło 18 lat, a chcą zawrzeć małżeństwo kanoniczne, duszpasterz winien zwrócić się do ordynariusza miejsca o zezwolenie na asystowanie przy zawieraniu małżeństwa przez osoby niepełnoletnie, po wcześniejszym zapytaniu na piśmie o zgodę rodziców osoby niepełnoletniej.
- Wzór zaświadczenia i zawiadomienia ustalił Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji w drodze rozporządzenia z dnia 26 października 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu prowadzenia ksiąg stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczania oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów (Dz.U. Nr 136, poz. 884).
Skróty:
KPK – Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 r.
KKKW – Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich z 1990 r.
kro – Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy
ust. o asc – Ustawa z dnia 29 września 1986 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego
Zasadą ogólnie przyjętą jest, że sakrament małżeństwa przyjmuje się w parafii narzeczonej lub narzeczonego. Gdyby jednak zaistniały warunki wskazujące na potrzebę zawarcia tegoż sakramentu poza własną parafią, wówczas należy uzyskać zgodę na przygotowanie i udzielenie (lub licencję) ślubu w innym kościele.
POGRZEB
Obrzędy pogrzebu liturgii rzymskiej proponują trzy formy pogrzebu, odpowiadające trzem miejscom ich sprawowania (dom, kościół i cmentarz). Wybór formy pogrzebu zależy od miejscowych zwyczajów i możliwości organizacyjnych.
Wskazania dla rodziny dotyczące ceremonii pogrzebu:
- Przed powiadomieniem innych o uroczystościach pogrzebowych, należy ustalić w kancelarii parafialnej oraz w porozumieniu z wybranym zakładem pogrzebowym dzień, godzinę i miejsce pogrzebu.
- Pogrzeb osoby spoza parafii prowadzimy po przedstawieniu w kancelarii pisemnej opinii ks. Proboszcza parafii, w której mieszkał zmarły.
Przed pogrzebem należy dostarczyć następujące dokumenty:
- akt zgonu
- zaświadczenie o przyjęciu sakramentów (jeśli zgon nastąpił poza parafią to wystawia je proboszcz, a jeśli w szpitalu, to kapelan szpitala)